« Terug naar Browse

Justicia calycina (Nees) V.A.W. Graham

Lokale Namen: bruduwiwiri1 (Sr), woko potërë (Ca), bë watra uwíi2, daanda, dangdang (Sa).

Foto 1 van Justicia calycina (Nees) V.A.W. Graham

Illus. door: W. Hekking

Categorie: ACANTHACEAE

Synoniem(en): Rhacodiscus calycinus (Nees) Bremek.

Naam Betekenis: 1) bloedkruid; 2) rood waterkruid.

Beschrijving

Kruid, tot 1 m hoog. Stengel met knopen. Plant bijna kaal of dicht bezet met korte, rode haren. Bladeren tegenover staand, zittend, 18-36 x 6-7 cm, voet aflopend, punt lang toegespitst. Bloeiwijze een eindstandige, tot 20 cm lang gesteelde pluim. Schutbladen draadvormig. Bloemen buisvormig, steenrood. Doosvrucht donker bruin, knotsvormig, met twee bruine, lensvormige zaden.

Details

  • Voorkomen: algemeen, langs kreken, watervallen, wegbermen, als ondergroei in bos.
  • Verspreiding: de Guiana’s, Amazonegebied.
  • Domesticatie: wild, soms gespaard tijdens het wieden.
  • Commercieel Gebruik: deze plant wordt af en toe op de markt in Paramaribo verkocht.

Toepassing

Wanneer de bladeren van de brudu wiwiri (Justicia calycina) of van de verwante soorten J. segunda en J. cayennensis worden ge kookt, krijgt het water een opvallend rode kleur. De thee wordt gedronken bij bloedarmoede of na ernstig bloedverlies, vanwege de sterke gelijkenis met bloed. Bij hevige men struatie of ‘lage salie’ (een veel gebruik te term voor lage bloeddruk en bloed armoe - de) wordt een thee van ‘drie tot vier soorten brudu - wiwiri’ gedronken. Mogelijk worden hier J. calycina, J. segunda, J. cayennensis en een onbekende vierde soort bedoeld. Van de thee worden twee tot drie glaasjes per dag gedronken, geduren de twee weken. Dit medicijn zou de patient ‘meer bloed’ geven, de weerstand verhogen, en de loom heid, duizeligheid, zwakte en doffe ogen die ken merkend zijn voor ‘lage salie’ doen verdwijnen. Het kan zowel door mannen als vrouwen worden gebruikt. <br><br> In Brownsweg koken de Saramaccaners deze plant samen met een droog blad van de morisi palm (Mauritia flexuosa). Mensen met een sterk opgezwollen lichaam (oedeem) baden zich in het rode kruidenbad en drinken iets van het afkooksel. Kleine kinderen die na een jaar nog niet kunnen lopen, worden ‘gezweept’ met een tak van dit kruid om hen sneller te doen leren lopen. Vanwege de rode kleur van het afkooksel wordt deze plant af en toe ook in winti-kruiden baden gebruikt, mogelijk in rituelen rondom de ingi winti’s (Indianengeesten). J. calycina is iets minder algemeen dan J. segunda en wordt daardoor iets minder vaak gebruikt.

Record Toegevoegd: 2025-03-29 09:39